Esad rejimi, 2011’den bu yana büyük bir yıkıma uğramış olsa da, hala varlığını sürdürüyor. Uluslararası toplum ve iç muhalefet, Esad’ın gelecekteki rolünü ve Suriye’nin geleceğini merakla izlemeye devam ediyor. Suriye’nin politikasındaki belirsizlikler ve devam eden çatışmalar, bölgeyi istikrarsız kılmaya devam ederken, Esad rejimi'nin nasıl bir dönüşüm geçireceği ise zamanla şekillenecek bir konu olarak kalıyor.
Esad Rejimi Nedir?
Esad rejimi, Suriye'nin 1970 yılından itibaren Hafız Esad ve sonrasında oğlu Beşşar Esad tarafından yönetilen bir otoriter yönetim biçimidir. Bu rejim, yalnızca Suriye Arap Cumhuriyeti'nin siyasi yapısını değil, aynı zamanda ülkenin askeri ve güvenlik güçlerini de içine alır. 1970 yılında askeri bir darbeyle iktidara gelen Hafız Esad, oğlu Beşşar’a 2000 yılında yönetimi devretmiştir. Esad ailesi, hükümetin en yüksek kademelerinde ve güvenlik güçlerinde geniş bir nüfuza sahip olmuştur.
Arap Baharı ve İç Savaşın Başlangıcı
2011 yılında Arap Baharı'nın etkisiyle, Suriye’de de hükümete karşı büyük bir halk hareketi başlamıştır. Başlangıçta barışçıl gösteriler şeklinde başlayan protestolar, hızla şiddetli çatışmalara dönüşmüş ve iç savaşa yol açmıştır. Beşşar Esad, rejimi korumak için İran ve Rusya gibi uluslararası müttefiklerinden askeri destek almıştır. Esad yönetimi, özellikle askeri operasyonlar ve sivillere yönelik sert baskılarla, birçok kez insan hakları ihlalleri ve savaş suçları ile suçlanmıştır.
Esad Rejiminin Yıkılmayan Gücü İran ve Rusya Desteği
Esad rejiminin ayakta kalmasında Rusya ve İran gibi ülkelerin stratejik destekleri büyük rol oynamıştır. Bu iki ülke, Esad’a askeri destek sağlamakla kalmamış, aynı zamanda uluslararası arenada rejimi korumak için çeşitli diplomatik ve ekonomik adımlar atmıştır. Bu destek, Esad rejiminin Suriye'deki iç savaş boyunca kontrolünü sürdürmesine yardımcı olmuştur.
Suriye’deki Son Durum Çatışmaların Etkileri
27 Kasım’da başlayan çatışmalarla birlikte muhalif gruplar ilerleme kaydetmiştir. Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki gruplar, Hama merkezini ele geçirip Humus'a kadar ilerleyerek büyük bir stratejik zafer elde etmiştir. 30 Kasım’da ise rejimden Halep alınarak önemli bir adım atılmıştır. Çatışmalar nedeniyle binlerce kişi evlerini terk etmek zorunda kalmış ve bu kişilerin çoğu, Halep ile Tel Rıfat arasında kurulan çadır kentlerde yaşamaya başlamıştır.
Suriye'deki İnsani Kriz Milyonlarca Yerinden Edilen Kişi
Suriye iç savaşı, sadece hükümet ile muhalifler arasındaki çatışmalardan ibaret değildir. Çatışmalar, aynı zamanda insani krizlere yol açmıştır. Binlerce sivil, savaş nedeniyle evlerini terk etmiş ve büyük bir mülteci krizi ortaya çıkmıştır. Halep ve Tel Rıfat arasındaki çadır kentlerde barınan aileler, çatışmaların devam etmesi nedeniyle evlerine dönmeye başlamıştır.