Nobel ödüllü ekonomist Daron Acemoğlu, son olarak Fatih Altaylı’nın YouTube programında yaptığı açıklamalarla Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş süreci üzerine görüşlerini paylaştı. Acemoğlu, Atatürk'ün o dönemde elindeki gücü daha demokratik bir yapıya dönüştürme fırsatına sahip olduğunu ancak bu gücü merkezileştirmeyi tercih ettiğini öne sürdü. Nobel ödüllü ekonomist, bu tercihin Türkiye’deki sivil toplumun zayıflamasına ve demokrasinin gecikmesine sebep olduğunu belirtti.
Gücün Merkezileşmesi ve Osmanlı'daki Çoğulculuk Üzerine Değerlendirmeler
Acemoğlu, Osmanlı İmparatorluğu'nda I. Dünya Savaşı öncesinde bile parlamenter bir yapının bulunduğunu ve daha çoğulcu bir sistemin var olduğunu savundu. Nobel ödüllü ekonomist, Atatürk'ün, Osmanlı'daki bu çoğulcu yapıyı sürdürerek Türkiye’yi daha demokratik bir sistemle kurabileceğini, ancak bunu yapmayarak gücü merkezileştirme yolunu tercih ettiğini söyledi. Acemoğlu, bu tercihin Türkiye'nin demokratik gelişiminde engel teşkil ettiğini ifade etti.
Muhalif İsimlerin Tepkileri “Atatürk’ü Anlamamış”
Acemoğlu’nun Atatürk hakkındaki sözleri, muhalif birçok ismin tepkisine yol açtı. Halk TV'de yayınlanan Yeni Bir Sabah programını sunan İsmail Küçükkaya, Nobel ödüllü ekonomistin Atatürk'ü anlamadığını ve Atatürk’ün ideolojisini bilmediğini öne sürdü. Küçükkaya, Daron Acemoğlu’nun Atatürk'ün tarihsel bağlamını yeterince kavrayamadığını belirtti ve Türkiye’nin sosyolojik yapısını da tam anlamıyla incelemediğini düşündüğünü ifade etti.
Şahan Gökbakar’dan Sert Tepki “Tarihe Günümüzden Bakıyor”
Acemoğlu'na yönelik bir başka tepki ise ünlü komedyen Şahan Gökbakar’dan geldi. Sosyal medya hesabından bir paylaşım yapan Gökbakar, Acemoğlu’nun Atatürk’e dair yaptığı yorumların “1920'lerin şartlarına günümüz normlarıyla bakmak” anlamına geldiğini belirtti. Gökbakar, Atatürk’ün yabancı işgal ve iç tehditlere karşı mücadele vererek Cumhuriyeti kurduğunu hatırlatarak, dönemin okuma yazma oranlarının düşük olduğu bir ortamda daha demokratik bir yapı kurmanın mümkün olmadığını ifade etti.
Acemoğlu'nun Kılıçdaroğlu ve Türk Siyasetine Yönelik Eleştirileri
Nobel ödüllü Daron Acemoğlu, yalnızca Atatürk ile ilgili değil, Türkiye’deki siyasi yapı üzerine de eleştirilerde bulunmuştu. Özellikle, bir dönem ekonomi danışmanlığını üstlendiği CHP eski genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun parti başında uzun süre kalmasını eleştiren Acemoğlu, bu durumu Türkiye’deki seçim kanunu ve parti yapısındaki hiyerarşik düzene bağladı. Acemoğlu, Türkiye'de siyasetteki merkeziyetçi yapının iktidar değişimini zorlaştırdığını vurguladı.
