Köy evlerinin önlerinde kazanlarda bin bir zahmetle pişen pekmezler kış aylarında şifa deposu olarak karşımıza çıkıyorlar. Boğaz ağrısından öksürüğe, düşük vitaminlerden vücut direncine kadar birçok derde çare olan pekmezler nasıl yapılır? Hangi pekmez neye iyi gelir? Pekmez ilk olarak ne zaman çıkmıştır?
Pekmez Nasıl Yapılır?
Pekmez üzüm, kuşburnu, incir, keçiboynuzu (harnup) veya dut gibi tatlı meyvelerin ya da şeker pancarı, ardıç meyvesi gibi şekere dönüşebilecek ürünlerin ezilerek kaynatılması ile elde edilmektedir. Yoğun ve tatlı bir kıvama sahip olan pekmez yaz kış, küçük büyük demeden herkes tarafından tüketilebilmektedir.
Pekmezi İlk Kim Buldu?
Meyve pekmezinin tarihi klasik döneme kadar gitmektedir. Bizans döneminde, Trapezus bölgesinde yani bugün ki adı ile Trabzon’da ipekböcekleri için dut ağaçları yetiştirilirdi. Yerli Ermeniler dutları, Farsça “petmez” veya “pekmez” denilen tatlı bir şurup yapmak için kullanırlardı.
Pekmez etimolojik olarak Oğuz Türkçesi kökenlidir ve geçmişte “bekmes” olarak anılırdı. Kelimenin en eski yazılı anlatımı ise Kâşgarlı Mahmud tarafından 1073 Dîvânu Lugâti't-Türk sözlüğünde kayıtlıdır.
Hangi Pekmez Neye İyi Gelir?
Pekmezi insan vücudunun savunma mekanizması olan bağışıklığını güçlendirme adına oldukça önemlidir. Özellikle kış aylarında sofralardan eksil edilmeyen pekmezin birçok farklı çeşidi bulunmaktadır. Farklı Farklı meyvelerden elde edilen pekmez çeşitlerinden hangisi neye iyi gelir?
Üzüm Pekmezi; Üzümden elde edilerek yapılan üzüm pekmezi içerdiği yüksek oranda kalsiyum ve demir sayesinde günlük demir ve kalsiyum ihtiyacını karşılamaktadır.
Dut Pekmezi; Antosiyanin yapısı kuvvetlidir. İçerdiği selenyum sayesinde kış aylarında üşümeyi azaltır vücudun direncini soğuğa karşı arttırır.
Keçiboynuzu Pekmezi; Pekmezler arasında en kuvvetli olan doğal besin kaynağıdır. İçerisinde bulundurduğu gallik asit akciğerlere etkisi bulunan güçlü bir antioksidandır, astım hastalarına tavsiye edilmektedir. Bronşit, öksürük, mide rahatsızlıkları, mide yanması gibi hastalıklara iyi gelir.
Hurma Pekmezi; Lif oranı ile zengin olan bu pekmez dengeli bir şeker oranına da sahiptir. Lif açısından zengin olan yapısı sindirim sistemi rahatsızlıklarını (kabızlık, gaz, hazımsızlık vb) önler. Ayrıca, demir ve magnezyum açısından da zengindir.
Karadut Pekmezi; Bu pekmez ise çok güçlü bir antioksidan yapısına sahiptir. Güçlü antioksidanlar serbest radikalleri etkisiz hale getirerek bağışıklık sistemini güçlendirir. Anne sütünü arttırıcı, kansızlığa iyi gelici özelliği ile bilinir. Bununla beraber içerdiği flavonoidler sayesinde kalbi koruyucu, yaşlanmayı geciktirici etkisi bulunur. Betakaroten (A vitamini) bakımından zengindir.
Pekmez Günlük Ne Kadar Tüketilmelidir?
Pekmez yoğurt, tahin ve bazı diğer gıdalar ile tüketilebilen bir besindir. Aşırı tüketiminin zararlı olabileceği göz önünde bulundurularak gün aşırı; 1 tatlı kaşığı veya 1 çorba kaşığı tüketilmesi faydalı olacaktır.
